از آنجا که تعدادی از انتظارات، باورها و پیشداوریهای خاص والدین باعث بروز مشکلات ارتباطی والد و کودک میشود، لازم است برخی از شناختها در نخستین مرحله اصلاح شود.مثلا به عنوان والد باید بدانید: رفتار کودک مربوط به یک اختلال است و از روی قصد و عمد نیست، کودک توانایی یادگیری و موفقیت دارد، کودک مجموعهای از تواناییهای منحصربه فرد را دارد که این ویژگیها ارزشمند است.
گوش دادن و صحبت کردن را بیاموزید
باز نگه داشتن پل ارتباطی میان والدین و کودک فوقالعاده مهم است و موجب میشود اختلافها و تعارضهای میان والدین و کودک به شکل موثری از میان برداشته شود و از وخیمتر شدن روابط میان آنها جلوگیری کند. برای این مورد پیشنهاد میشود:
آرام ولی محکم صحبت کنید.
اگر معمولا هنگامی که کاری از کودکتان میخواهید صدایتان را بلند میکنید، کودک میآموزد هنگامی که صدایتان را به حداکثر نرساندهاید، به شما بیتوجهی کند.
احساستان را به کودک بگویید.
بدون اینکه مستقیم از کودک انتقاد کنید، به او بگویید در مورد اعمال و رفتارش چه احساسی دارید. برای مثال: «به خاطر اینکه موهایت را شانه نمیکنی واقعا ناراحتم» یا «وقتی بموقع نمیخوابی، واقعا نگران میشوم.
توجه مثبت به کودک نشان دهید.
توجه مثبت شامل رفتارهایی چون صمیمیت، دوست داشتن، احترام و پذیرش است یعنی والدین برای کودک ارزش قائل شوند.فقط زمانی میتوانید با موفقیت برای فرزند خود حد و مرز قوانین را تعیین کنید که به ویژگیهای مثبت او توجه نشان دهید. موثرترین راه برای آموزش رفتار خوب، شکل دادن رفتار یا تحسین است. اگر هنگام تحسین کودک خود، راهنماییهای زیر را به کار ببندید، متوجه خواهید شد این کار به عنوان یک روش تربیتی و انضباطی بسیار موثر است.
به کودک خود بگویید که کدام صفات او را میپسندید.
حداقل چندبار در روز کودک خود را به طور مناسب و مقتضی تحسین کنید.برای دریافت پاسخهای بهتر، نوع تحسین را با سن و اخلاق کودک متناسب کنید. برای نمونه در آغوش گرفتن، بوسیدن، نوازش کردن و دیگر نشانههای عملی محبت همراه با کلمات مهرآمیز برای کودکان مناسبتر است. به این نکته توجه داشته باشید که همیشه از جملات متنوعی برای این کار استفاده کنید، زیرا کودک بعد از مدتی از جملات تکراری خسته میشود. بازخورد فوری نشان دهید و رفتار کودک را برای موفقیتهای کوچکتر نادیده نگیرید.
کودک را با افراد دیگر مقایسه نکنید.
روزانه ۱۵تا ۲۰ دقیقه از وقت خود را به کودک اختصاص دهید تا روابط والد ـ فرزند نزدیکتری ایجاد شود و زمینه برای تخلیه هیجانات نیز صورت گیرد.در این اوقات به کودکتان در انتخاب فعالیت یا تکلیف، حق انتخاب بدهید و کودک نقش اصلی را بر عهده بگیرد.
دستورات موثر و مناسب بدهید.
کودکان دچار اختلال بیش فعالی در کنترل حواس خود ناتوان هستند. به این ترتیب وقتی میخواهید کودک رفتار خاصی داشته باشد یا کار خاصی انجام دهد، باید حواس خود را متمرکز کند.
محیط خانه را بازسازی کنید.
فعالیتها و شلوغیها و تماسهای تلفنی غیرضروری را کاهش دهید و تلویزیون را گاهی اوقات خاموش کنید.
برای تقویت مهارت تماس چشمی کودک (eye contact) ابتدا از بازی «نگاهتو برنگردون» استفاده کنید.
به این ترتیب که شما و کودکتان به چشمان یکدیگر خیره شوید هرکس زودتر خسته شود و نگاهش را برگرداند، بازنده است. پس از اینکه کودک خیره شدن را بخوبی یاد گرفت، به
او بیاموزید حواسش را روی کسی که در حال صحبت کردن است، متمرکز کند یا به عبارتی «رادارش را روی او قفل کند». هنگام غذا خوردن به طور عمد ترتیبی بدهید تا افراد مختلف صحبت کنند و ببینند آیا کودک این بازی را درست انجام میدهد یا نه. فراموش نکنید در صورت انجام درست این تمرین، کودک را تحسین کنید.
برای انجام کارها از کودک خواهش نکنید.
اگر شما در مورد مسالهای از کودک خود خواهش کنید، باید انتظار جواب «نه» را داشته باشید.
در نهایت مطمئن شوید کودکتان وظایفش را متوجه شده است و از او بخواهید دستور را با صدای بلند تکرار کند.